Jan z Lejdy, karczmarz, później Prorok - tenor
Berta, jego narzeczona - sopran
Fidès, jego matka - mezzosopran
Hrabia Oberthal - bas
Jonasz - tenor
Mathisen - baryton
Zachariasz - bas
Prapremiera: 16.04.1849, Paryż (Opera)
Akt I
Karczmarz Jan z Lejdy chce poślubić biedną sierotę Bertę, która idzie z jego matką Fidès do hrabiego Oberthala, aby prosić o pozwolenie na ślub. Anabaptyści wędrują po kraju głosząc kazania i nawołując do powstania przeciwko niesprawiedliwym władcom, znajdują posłuch wśród ludzi. Jednak zamieszki kończą się tchórzliwym odwrotem, kiedy pojawia się we własnej osobie jeden z ciemięzców, hrabia Oberthal. Zamiast udzielić Bercie pozwolenia na ślub, hrabia rozkazuje siłą doprowadzić dziewczynę i matkę Fidès do swojego zamku. W obliczu nowego występku szeregi anabaptystów zasilają wciąż nowi ochotnicy.
Akt II
Anabaptyści wierzą, że odnaleźli w Janie pożądanego przywódcę dla swojego ruchu. Dla Jana tymczasem szczęście z Bertą znaczy więcej niż sława i władza. Nie potrafi jednak uchronić Berty przed Oberthalem. Ten stawia go przed wyborem: albo poświęci narzeczoną, albo jego matka umrze. Zrozpaczony Jan wydaje Oberthalowi ukochaną i przyłącza się do anabaptystów.
Akt III
Jan prowadzi anabaptystów od zwycięstwa do zwycięstwa i uchodzi za ich proroka. Zbliża się zima. Chcą urządzić w Münster kwaterę i oblegają miasto. W międzyczasie jednak słuszne oburzenie anabaptystów obróciło się w żądne zemsty okrucieństwo. Między Janem i innymi przywódcami anabaptystów dochodzi z tego powodu do sporów. Kiedy Oberthal wpada w ręce anabaptystów, grozi mu śmierć. Ponieważ hrabia udaje skruchę, Jan ułaskawia go. Dowiaduje się od niego, że Berta uciekła do Münster. Jan wydaje rozkaz zdobycia miasta. Atak nie udał się, anabaptyści obarczają za to winą proroka. Dzięki swojej charyzmie udaje mu się z powrotem nad nimi zapanować.
Akt IV
We wreszcie zdobytym Münster anabaptyści, wbrew woli Jana, wprowadzają terror. Matka Fidès i Berta znów się odnajdują i błędnie myślą, że Jan został zamordowany przez proroka. Berta chce pomścić Jana i zabić proroka. W katedrze w Münster odbywa się koronacja Jana na proroka. Fidès rozpoznaje syna, ale ten jako prorok musi wyprzeć się matki i dochować wierności wybranemu celowi.
Akt V
Za plecami Jana przywódcy anabaptystów układają się z cesarzem, który z przeważającą liczbą wojsk stoi pod Münster. Cesarz zapewnia, że ominie ich kara, jeśli wydadzą proroka. Jan przyznaje się teraz do swojej matki, która gotowa jest wybaczyć mu krwawe czyny, jeżeli opuści anabaptystów. Berta, która poszukuje proroka, spotyka matkę i syna. Wierzy, że na krótką chwilę połączyła się ze swoim Janem. Kiedy rozpoznaje w nim proroka, odbiera sobie życie, aby nie mieć udziału w jego krwawych czynach. Jan dowiedział się o zdradzie swoich towarzyszy. Potajemnie kazał przygotować wysadzenie pałacu, w którym odbywają się pertraktacje z cesarskimi wysłannikami. Kiedy Oberthal wchodzi do sali, prorok daje znak. Przyjaciele i wrogowie giną pod gruzami, Jan umiera w ramionach swojej matki.